Kapitaalgoederen zijn eigendommen van de gemeente, zoals wegen, riolering en gebouwen die duurzaam in stand gehouden moeten worden. De diverse kapitaalgoederen zijn onderdeel van de taakvelden 2.1 Verkeer & vervoer, 5.7 Openbaar groen en (open-lucht)recreatie en 7.2 Riolering. Het beleidsmatige deel van vastgoed staat beschreven onder 0.3 Overige gebouwen en gronden.

Het beheer en onderhoud van de kapitaalgoederen vormt financieel gezien een aanzienlijk deel van de begroting en is maatschappelijk gezien van groot belang. Voor het goed functioneren van de samenleving is het noodzakelijk dat de gemeente haar eigendommen in goede staat onderhoudt. In samenwerking met betrokken partijen streven wij naar een aantrekkelijke en groene woonomgeving en gemeentelijke gebouwen die optimaal de maatschappelijke functies faciliteren.

In de begroting is een taakstelling van € 200.000 opgenomen voor het Fysieke domein. Deze taakstelling komt bovenop de € 200.000 al gerealiseerde bezuiniging van 2017, wat een wijziging is ten opzichte van de vastgestelde beheerplannen. Bovendien is er geen correctie van de inflatie doorgevoerd, terwijl de prijzen in de markt stijgen. Het beheer van de kapitaalgoederen staat daardoor onder spanning wat mogelijk leidt tot het uitstellen van onderhoud.

Er is niet gekozen voor het procentueel verlagen van de financiën over alle kapitaalgoederen. Dat heeft namelijk als consequentie dat de veiligheid van de openbare ruimte niet gewaarborgd kan worden en de gemeente niet voldoet aan haar zorgplicht. De besparing van € 200.000 wordt daarom gerealiseerd door het beheer van wegen en wegmeubilair te verlagen van onderhoudsniveau basis (B) naar sober (C). Het blijft daardoor mogelijk om de verbeteringsslag op het kapitaalgoed groen voort te zetten en daarop het kwaliteitsniveau basis (B) te handhaven. Te meer daar in de periode van 2010-2016 het groenonderhoud op een laag niveau is onderhouden waardoor de kwaliteit en de uitstraling van het groen waren verslechterd. Vanaf 2016 investeert de gemeente in haar groen en het opknappen van de landgoederen en parken om het niveau binnen 10 jaar terug te brengen naar niveau B.

Doelstellingen

1. Basis op orde

Zorgen voor een aantrekkelijke en functionele openbare ruimte die voldoet aan de gestelde kaders (kwaliteitsniveau B en C) waarbij er geen kapitaalvernietiging plaats vindt en de veiligheid en continuïteit is gewaarborgd. Op basis van de prestaties, kosten en risico’s over de gehele levensduur van een kapitaalgoed wordt de afweging  gemaakt voor het onderhoud.

2. Integrale aanpak

De afgelopen jaren zijn onderhoudswerkzaamheden van diverse kapitaalgoederen gecombineerd en zijn waar mogelijk ook beleidsambities meegenomen. De komende jaren wordt de integrale aanpak van het groot onderhoud verder voortgezet, waardoor voor een groter gebied onderhoudswerkzaamheden integraal opgepakt gaan worden. Daar waar mogelijk wordt invulling gegeven aan ambities en verduurzaming van de kapitaalgoederen.

3. Verduurzaming beheer

Bij het onderhoud van de kapitaalgoederen, de materiaalkeuze en bij de selectie van aannemers is duurzaamheid een selectiecriterium. Verduurzaming van het onderhoud en de keuze van materialen zal plaats vinden wanneer hiervoor financiële dekking is. Ontwikkelingen in de markt worden nauwgezet gevolgd om mee te groeien met innovaties die de kwaliteit en duurzaamheid van de kapitaalgoederen verbeteren of in stand houden.

Van de openbare verlichting is 15% van het areaal uitgevoerd in LED. De komende jaren zal dit via reguliere vervanging toenemen naar 24% in 2022. Er wordt onderzocht wat het voordeel is om versneld LED verlichting te realiseren en welke investeringen hiervoor nodig zijn.

Voor het Vastgoed wordt in beeld gebracht welke duurzaamheidsmaatregelen het hoogste rendement opleveren en welke maatregelen noodzakelijk zijn om de wettelijke verplichting van minimaal energielabel C voor kantoorgebouwen te behalen.

Areaalgegevens

Het openbaar gebied dat de gemeente beheert, omvat een omvangrijk aantal objecten. Enkele getallen:

Vastgoed

Beheerplannen
In de beheerplannen voor de verschillende kapitaalgoederen is een basis onderhoudsniveau (kwaliteitsniveau B) bepaald. Vanwege de taakstelling op het beheer van de openbare ruimte die hierboven beschreven is, zal vanaf 2019 een verlaging van het onderhoudsniveau van de kapitaalgoederen wegen en wegmeubilair noodzakelijk zijn. Het lagere onderhoudsniveau zal zich onder andere uiten in meer en grotere oneffenheden, plasvorming bij regen en een verminderde uitstraling.

Tabel 26

Uitdagingen en risico’s

Onderhoudsachterstanden
Voor de kapitaalgoederen wegen, bruggen en vastgoed is er een achterstand in het onderhoud van het kapitaalgoed. Voor de kapitaalgoederen wegen en bruggen ligt de nadruk op veiligheid en om binnen de beschikbare middelen de komende jaren de achterstanden in te lopen.

De onderhoudsachterstanden in het vastgoed worden de komende jaren ingelopen. Voor diverse panden die onderhevig zijn aan veranderingen is geen budget begroot voor planmatig onderhoud. De achterstand in het onderhoud neemt daardoor toe en daarmee het risico dat er incidenteel budget nodig is om de gebouwen veilig in gebruik te houden of grote investeringen om het gebouw langdurig in gebruik te houden. Voor de diverse panden is besluitvorming in voorbereiding.

Tractie
De afgelopen jaren zijn beperkt voertuigen vervangen. Dit vergroot het risico voor de bedrijfsvoering. In het kader van de optimalisatie van de bedrijfsvoering wordt het bezit en gebruik van het wagenpark doorgelicht en bekeken of en hoe een optimalisering kan worden bereikt. Hierin wordt tevens in beeld gebracht wat nodig is om over te gaan op voertuigen zonder uitstoot.

Voor 2019 is er een investering opgenomen voor de vervanging van twee voertuigen. Voor de daaropvolgende jaren zijn er vooralsnog geen vervangingsinvesteringen begroot. Op basis van de economische levensduur van het huidige wagenpark zal naast de huidige € 100.000 er de komende 4 jaar nog voor circa € 700.000 aan vervangingsinvesteringen nodig zijn. In de kadernota 2020 zullen de benodigde investeringen op basis van de optimalisatie worden aangegeven.

Budgettair kader
De budgetten voor de openbare ruimte zijn voldoende om de openbare ruimte veilig te houden. Conform de eisen van de BBV zijn alle onderhoudsbudgetten inzichtelijk gemaakt in een tabel.

Tabel 27

(bedragen x 1.000, exclusief uren WODV)

Tabel 28 Investeringen kapitaalgoederen

(bedragen x 1.000)

Tabel 29 Voorzieningen kapitaalgoederen

(bedragen x 1.000)